D vitamini nedir, bazı sağlık otoritelerine göre esansiyel bir vitamin, bazılarına göre ise bir tür hormon. Vitaminler; vücudun kendi kendine üretemediği ve yiyecekler yoluyla vücuda alınan kimyasal bileşenler olarak tanımlanır. D vitamini ise hem vücutta kendiliğinden oluşur hem de yiyecekler yoluyla alırız. Oluşan D vitamini sentezlemek içinse güneş ışınlarına ihtiyaç duyarız.
D Vitamini Nasıl Oluşur?
Vücut güneş yardımıyla kendi d vitaminin üretir. Düzenli olarak dışarda kalan insanlarda -mevsim ve coğrafi faktörler göz önüne alınmadığında- vücut d vitaminin çoğunu kendi üretir. Üstelik D vitamini almak için uzun süre güneşlenmeye gerek de yok. Güneş ışınlarının en dik olduğu öğle saatlerinde, avuç içi, kollar ve bacakların kısa süreliğine güneş almasını sağlamak yeterlidir.
D Vitaminin Faydaları Nelerdir?
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kalsiyumun emilmesini sağlayarak kemikleri güçlendirir.
- Ruh halini dengeler.
- Kas sistemini korur.
D Vitamini Eksikliği
Yılın bazı zamanlarında düzenli olarak güneş ışını alan kişilerde vücut kendi d vitamini üretir. D vitamin eksikliğinin risk faktörü olduğu durumlar, güneş alamayan kişiler ve kış mevsimidir. Bebekler ve yaşlı kişiler de güneş ışığından faydalanamadığı için risk grubunda olan kişilerdir. D vitamini eksikliğinde kemik dokusunda yumuşama ve kas sisteminde bozulma gerçekleşir. Geçmeyen eklem ve sırt ağrısı d vitamini eksikliğinin belirtilerinden bazılarıdır. Bebeklerde d vitamini eksikliğinin raşitizm ve kafatası dahil kemik deformasyonu riski vardır
D Vitamini ve K Vitamini Arasındaki İlişki Nedir?
D vitamini ve k vitamini kalsiyumun kemiklerde işlenmesi için birbiri ile yakından ilişkilidir. İki vitaminden birinin eksik olması kalsiyumun emilmemesine neden olur. D vitamini ne kadar yüksekse K vitamini de o kadar yüksek olmalıdır. Bu vitaminin yüksek olması k vitamininin eksilmesine neden olur.
D Vitamini Nelerde Var?
Güneş ışığı vitamini olarak adlandıran d vitamini yağlı etlerde bol miktarda vardır. D vitamini bakımdan zengin bazı gıdalar:
- Yağlı balıklar, somon, ringa balığı, sardalya, uskumru.
- Karaciger.
- Kırmızı et.
- Yumurta sarısı.
D Vitamini Almalı Mıyım?
D vitamini eksikliğini basit bir kan sayımı ile tespit edebiliriz. Güneş ışığına maruz kalmayan bazı kişiler ve bebeklerin doktor gözetiminde d vitamini almaları önemlidir.
Sağlık uzmanları bir yaşına kadar olan bebeklere günlük 8 miligram d vitamini takviyesi alınmasını önerir. Menopoz dönemindeki kadınlar ve yaşlı kişilerde kemik erimesini engellemek için d vitamini takviyelerini diyetine eklemeleri önemlidir.
