Bağışıklık sistemimi nasıl güçlendirebilirim. Bu soru dünya genelinde pandemiye neden olan korona virüsünün hepimizi olumsuz etkilediği bu günlerde en merak edilen soruların başında yer alıyor. Mevsim geçişleri, küresel pandemiler ve daha birçok neden bizi hastalıklara açık hale getiriyor. Özellikle bu dönemlerde aklımıza takılan ilk soru, bağışıklık sistemimi nasıl güçlendiririm oluyor. Bağışıklık sistemi sağlıklı bir yaşam için oldukça önemlidir. Bizi hastalık gibi olağan zararlardan koruyan askeri merkezimizdir.
Bağışıklık Sistemi Nedir?
Bağışıklık nistemimi nasıl güçlendirebilirim bu soruyu cevaplamadan önce bağışıklık sisteminin ne olduğunu anlamamız önemlidir. Bizi yabancı patojenlere karşı (bakteri, mantar virüs gibi), kendine özgü ve koruyucu cevaplar vermek üzere tasarlanmıştır. Bu sistem olmaz ise vücudumuz bakteri, mantar, virüs, parazit ve daha fazla saldırıya karşı savunmasız hale gelir. Tüm bu yabancı patojenler bağışıklık sistemimiz tarafından ayırt edilip temizlenir.
Bağışıklık sisteminin ana karakteri akyuvar da dediğimiz beyaz kan hücreleridir. Bu hücreler vücudumuzda kan damarlarında adeta devriye eder gibi dolaşır ve yabancı patojen arar. Beyaz kan hücrelerinin de kendi içinde görevleri vardır. IgM lenfositinin rolü bakterileri yok etmektir ya da IgE lenfositini ise parazit uzmanıdır.
Peki beyaz kan hücresi sayımızı nasıl öğrenebiliriz? Cevap; basit bir kan testiyle. Beyaz kan hücrelerinin azlığında özellikle siğil ve ağız içinde yaralar oluşur.
Herkesin bağışıklık sistemi farklıdır ancak genel olarak fazla patojene maruz kaldığımız çocukluk dönemi ve 15 – 50 yaş aralığı, bağışıklık sistemimizin en güçlü olduğu zamanlardır. Bu nedenle bebekler ve yaşlılar, gençlerden ve yetişkinlerden daha fazla hasta oluyor. Yani evet büyüklerimizin dediği gibi çocuklarınızı dışarı çıkarın mikroba alışsın söylemi bağışıklığımızı gerçekten de güçlendiriyor.
Bağışıklık Sistemimizi Güçsüzleştiren Durumlar Nelerdir?
Yukarıda da bahsettiğim gibi herkesin bağışıklık sistemi farklıdır bu nedenle bağışıklık sistemi bozuklukları da özneldir. Yaş, alkolizm ve uyuşturucu madde bağımlılığı, obezite, yetersiz beslenme bağışıklık sistemimizi güçsüzleştiren faktörler arasındadır.
Bazı hastalıklarda ise bağışıklık sistemi yabancı patojenler yerine sağlıklı hücrelere saldırır. Bu hastalıklar da tip 1 diyabet, çölyak ve zehirli guatr hastalıklarıdır.
Bunlar dışında bağışıklık sistemimize zarar veren durumlar, strese, dengesiz beslenmek ve uzun süre uykusuz kalmaktır.
Bağışıklık Sistemimizi Nasıl Güçlendirebiliriz?
Bağışıklık sistemimizi güçlendirmek fikri kulağa basit gelebilir. Ancak aslında bu o kadar da kolay değil çünkü bağışıklık bir – varlık – değil karmaşık ve özgül sistemler bütünüdür. İyi işlemesi için yapacağımız her şeyin bir dengede ve uyumda olması gerekir. Yani yaşam tarzımızda devamlı bir değişiklik yapmamız bunun ilk prensibi olmalıdır. Öncelikle sağlıklı yaşam için sigara ve ölçüsüz alkol içme alışkanlığa son vermek faydalıdır. Vücut kitle endeksi, kişisel hijyene dikkat etmeli ve stres faktörünü en aza indirmeye çalışmalıyız. Beslenme konusunda da vitamin ve mineral bakımından zengin bir diyete özen göstermek faydalı olacaktır. Sağlıklı bir yaşamın olmazsa olmazı olan sebze ve meyve tüketimine ağırlık vermeliyiz.
Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Gıda ve Takviyeler Nelerdir?
Bağışıklık sistemimi nasıl güçlendirebilirim, bu konuda bazı vitaminler ve takviyeler oldukça etkilidir. İhtiyacımız olmadığı halde takviye almak bize yarardan çok zarar verir bunun için öncelikle kan sayımı yapmamız önemlidir.
- C Vitamini, vücudumuz c vitamini üretemez ve c vitamini suyla atıldığı için bu vitamine her gün ihtiyaç duyarız. C vitamininin yaraları iyileştirici ve bağışıklık sistemini artırıcı etkisi vardır. Narenciye, kavun, karpuz, yeşil biber, maydanoz ve çilek c vitamini bakımından zengin gıdalardır. Takviye olarak da ester c formdaki rünleri emilim oranının yüksekliği bakımından faydalıdır.
- D Vitamini, kalsiyumun emilmesine ve hücrelerimizin görevini yerine getirmesine yardımcı olur ayrıca yapılan çalışmalar d vitamini eksikliğinin strese neden olabileceğini göstermiştir, stres bağışıklık sistemimizi düşüren bir faktördür. Karaciğer, deniz ürünleri, yumurta ve yeşil yapraklı sebzeler d vitamini bakımından zengindir. Ayrıca öğle saatlerinde on beş yirmi dakika güneşlenmek d vitamini almamızı sağlar. Takviye olarak almadan önce kan sayımı yapılması ve eğer eksikse d vitamini takviye alınması gerekir. İhtiyaç duyulandan fazla d vitamini almak kalsiyum emilimini arttırdığı için böbrek sorunlarına neden olur.
- Çinko, vücudumuzu yabancı patojenlere karşı koruyan ve hücre üretiminde rol alan bir mineraldir bu nedenle bağışıklık sistemimizde önemli bir rol oynar. Karaciğer, kırmızı et, deniz ürünleri ve yeşil yapraklı sebzeler çinko bakımından zengin gıdalardır. Takviye olarak tüketmek için c vitaminiyle birlikte almak faydalıdır.
- Magnezyum, vücudumuzda yer alan enzimlerin görevini yerine getirmesinde kilit rol oynar. Vücut bu minerali üretemediği için besinler yoluyla alınması gerekir. Kuruyemişler, ay çiçeği ve kabak çiçeği, baklagiller ve yeşil yapraklı sebzeler magnezyum bakımından zengin gıdalardır.
- Beta glukan, beyaz kan hücrelerini aktive eder ve vücutta hasarlı dokuların iyileşmesine yardımcı olur.
- Probiyotik, sindirim sistemimizi düzenleyen canlı mikroorganizmalardır. Eksikliğinde vücudumuz hastalıklara açık hale geldiği için probiyotik bakımından zengin gıdalar tüketmek faydalıdır. Ev yapımı yoğurt, kefir, ev yapımı turşu probiyotik bakımından zengin gıdalar arasındadır. Farklı probiyotik türleri farklı yarar sağlar.
